Grondstoffen,

we kunnen niet zonder

01

Goud

Goud = Geld. Goud is de leidende indicator en de meetlat waarlangs we alle andere grondstoffen en assets moet leggen.
De dollar en de goudstandaard
Tot 1971 was de Amerikaanse dollar gekoppeld aan goud via het Bretton Woods-systeem (afgesproken in 1944).
1 troy ounce goud = 35 Amerikaanse dollars.
Buitenlandse centrale banken konden hun dollars bij de VS inwisselen voor goud.
Dit gaf vertrouwen: de dollar was “zo goed als goud”.

De ontkoppeling in 1971
Op 15 augustus 1971 kondigde president Richard Nixon aan dat de VS de dollar tijdelijk niet meer zouden omwisselen voor goud. Dit werd bekend als de “Nixon Shock”.
In de praktijk was dit het einde van de goudstandaard, want het tijdelijke besluit werd permanent.

Waarom gebeurde dit?
De VS hadden te veel dollars in omloop gebracht (o.a. door de Vietnamoorlog en sociale programma’s) terwijl hun goudreserves onvoldoende waren om deze dollars te dekken.
Landen zoals Frankrijk begonnen massaal dollars in te ruilen voor goud, waardoor de Amerikaanse goudvoorraad slonk.

Wat erna gebeurde
Vrije marktprijs – Goud mocht voortaan vrij verhandeld worden; de prijs steeg snel.
Inflatie – In de jaren ’70 volgde een periode van hoge inflatie, deels doordat de dollar niet meer aan goud gebonden was.
Papiergeld werd fiatgeld – De waarde van geld werd niet meer door goud, maar door vertrouwen in de overheid en economie bepaald.
Sterke goudrally – Van $35 per ounce in 1971 naar ±$850 in januari 1980 (een stijging van meer dan 2300%).

02

Zilver

Zilver is het edelmetaal dat tegelijk eeuwenoude munt én onmisbaar hightech-industrieel materiaal is.
Zilver heeft een dubbele rol: het is zowel een historisch betaalmiddel als een belangrijk industrieel metaal. Net als goud werd zilver eeuwenlang gebruikt als muntgeld. Het is schaarser dan veel andere metalen, goed deelbaar, en wereldwijd herkenbaar als waardeopslag. Veel landen hadden tot in de 20e eeuw een zilveren muntstandaard of zilver in circulatie als wettig betaalmiddel. In tegenstelling tot goud werd zilver echter vaker gebruikt in het dagelijks betalingsverkeer, omdat het goedkoper en toegankelijker was.

Industrieel gezien is zilver uniek door zijn uitzonderlijke fysische eigenschappen: het heeft de hoogste elektrische en thermische geleidbaarheid van alle metalen en de hoogste reflectiviteit voor licht. Daardoor is het onmisbaar in elektronica, zonnepanelen, medische toepassingen en waterzuivering. Deze industriële vraag betekent dat een groot deel van het zilver dat gewonnen wordt, verdwijnt in producten die vaak niet worden gerecycled.

Deze combinatie van monetair erfgoed en industriële schaarste maakt zilver bijzonder. Terwijl goud vooral wordt opgepot, wordt zilver grotendeels verbruikt. Hierdoor kan een tekort sneller ontstaan bij stijgende vraag, wat de prijs in bepaalde marktomstandigheden sterk kan opdrijven. Het is dus tegelijk een "monetaal metaal" en een strategisch industrieel grondstof.

03

Uranium

Uranium is het strategische metaal dat zowel kerncentrales van energie voorziet als de geopolitieke verhoudingen in de wereld beïnvloedt.
Uranium is een zwaar metaal dat van nature in de aardkorst voorkomt en bekendstaat om zijn unieke eigenschap: het kan enorme hoeveelheden energie vrijmaken via kernsplijting. In kerncentrales wordt verrijkt uranium gebruikt als brandstof om elektriciteit op te wekken zonder directe CO₂-uitstoot. Daardoor wordt het door voorstanders gezien als een cruciaal onderdeel van de energietransitie, zeker in een wereld die minder afhankelijk wil zijn van fossiele brandstoffen.

Naast energieopwekking heeft uranium een strategische en geopolitieke dimensie. Het is onmisbaar voor kernwapens en dus direct verbonden met nationale veiligheid en internationale machtsverhoudingen. Landen met grote uraniumvoorraden of nucleaire technologie hebben daardoor een aanzienlijke invloed op het wereldtoneel. Dit maakt de uraniumketen — van mijnbouw tot verrijking — gevoelig voor politieke spanningen, exportbeperkingen en prijsvolatiliteit.

Uniek aan uranium is dat relatief kleine hoeveelheden gigantische hoeveelheden energie kunnen leveren. Eén kilo uranium kan miljoenen keren meer energie produceren dan een vergelijkbare hoeveelheid fossiele brandstof. Dit potentieel maakt het zowel een hoopvolle als omstreden grondstof, waar innovatie, energievraagstukken en geopolitiek samenkomen.